Denali
Denali (athapaska: „ten wusoki“ abo „ten wjeliki“, něga Mount McKinley) jo z 6198 meterami nejwuša góra Alaski, Zjadnośonych statow a cełeje Pódpołnocneje Ameriki.
Denali | |||
---|---|---|---|
Wusokosć | 6198 m | ||
Koordinaty | 63° 4′ 9″ N, 151° 0′ 28″ W63.069166666667-151.00777777778Koordinaty: 63° 4′ 9″ N, 151° 0′ 28″ W | ||
Kraj | Zjadnośone staty Ameriki | ||
Masiw | Alaskaski rjeśaz | ||
Prědne zalězenje | 7. junija 1913 | ||
Wót 1917 do 2015 jo była góra oficielnje pomjenjowana pó 1901 zamordowanem prezidenśe William McKinley.
Geografija wobźěłaś
Wjeršk Alaskaskego rjeśaza namaka se něźi 200 kilometrow pódpołnocnje alaskaskeje stolicy Anchorage w narodnem parku ze samskim mjenim. Dla izolěrowanego połoženja jo Denali góra z nejwušym reliefom na swěśe, to groni až njejo drugeje góry, kótaraž wustupujo tak wusoko ze swójeje wokoliny. Z teje pśicyny płaśi teke ako jadna z górow z nejwěcej ekstremneju klimu, charakterizěrowaneju pśez mócne wichory (cesto nad 120 km/h), špatne wjedro a wósebnje niske temperatury, w ekstremnych padach pód −60°C. W zymskich mjasecach wjejo jetstream z wěcej ako 160 km/h pśez góru. Smyckowańska sezona trajo wót apryla do junija.
Stawizny wobźěłaś
Prědne dokumentěrowane naspomnjenje góry póchada wót britiskego nadejźarja George Vancouver z lěta 1794. Ako prědny dośěgnu dnja 7. junija 1913 amerisko-britiski slěźaŕ Hudson Stuck a alaskaski alpinist Henry Peter Karstens z dwěma indiańskima pśewóźowarjoma wjeršk.