Jěwa-Marja Čornakec
Jěwa-Marja Čornakec, nim. Eva-Maria Zschornack (* 8. januara 1959 we Worklecach) jo serbska spisowaśelka a dramatikaŕka Serbskego ludowego ansambla w Budyšynje.
Žywjenje wobźěłaś
Jěwa-Marja Čornakec jo se naroźiła 1959 ako źowka bura we Worklecach a jo we Wotrowje wótrosła. Pó wopyśe Wotrowskeje (1965–1967) a Pančičanskeje šule (1967–1975) wuwucyjo se wóna na Budyšyńskej Serbskej rozšyrjonej wušej šuli, źož jo 1977 maturowała. Pó studiju na Fachowej šuli za wědomnostne bibliotekarstwo w Lipsku (1977–1980) jo źěłała wóna mjaz 1980 do 1984 ako wědomnostna bibliotekaŕka na Serbskem wucabnikojskem wustawje w Budyšynje a w lětoma 1984/85 ako wědomnostno-techniska sobuźěłaśerka w Instituśe za serbski ludospyt. Wót lěta 1985 do 1990 Jěwa-Marja Čornakec jo studěrowała na Lipsčańskej uniwersiśe kulturne wědomnosći a sorabistiku, źož jo diplomowe źěło k temje Serbske pismojstwo mjaz 1937–1945 napisała.[1] Po studiju wóna jo se wrosiła na Institut za serbski ludospyt. Wót 1. januara 1992 wóna jo była šefredaktorka kulturnego casopisa Rozhlad w Ludowym nakładnistwje Domowina a statkujo wót 1. awgusta 2011 ako dramatikaŕka w Serbskem ludowem ansamblu w Budyšynje.[2]
Jěwa-Marja Čornakec jo cłonk Maśicy Serbskeje a wót lěta 2008 zrazom cłonk pśedsedaŕstwa. Za jeje wugbanja na pólu serbskeje źiśeceje literatury a za statkowanje ako awtorka źiwadłowych graśow jo wót Załožby za serbski lud 15. oktobra 2011 Spěchowańske myto k Mytu Ćišinskego dostała.[3]
Twórby (wuběrk) wobźěłaś
Źiśece knigły wobźěłaś
- 1994: Potajnstwo zeleneho kamjenja, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšyn, ISBN 978-3-7420-1596-9
- 1996: Matej w štwórtej dimensiji, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšyn, ISBN 978-3-7420-1657-7
- 2001: Myška w mróčelach, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšyn, ISBN 978-3-7420-1874-8
- 2004: Zakuzłana sroka, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšyn, ISBN 978-3-7420-1975-2
- 2006: Kak je wroblik Frido lětać nawuknył, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšyn, ISBN 978-3-7420-2050-5 (górnoserbski)
- 2007: Kak je myška Pip-pip płuwać nawuknyła, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšyn, ISBN 978-3-7420-2083-3 (górnoserbski)
- 2008: Kak je žabka Šlapka spěšnje skakać nawuknyła, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšyn, ISBN 978-3-7420-2103-8 (górnoserbski)
- 2009: Kak je jěžik Kałačik skónčnje spać nawuknył, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšyn, ISBN 978-3-7420-2133-5 (górnoserbski)
- 2010: Zmiječk Paliwak, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšyn, ISBN 978-3-7420-2169-4
- 2011: Wroblik Frido a jeho přećeljo, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšyn, ISBN 978-3-7420-2205-9
- 2011: Kak su šwjerce kólasowaś nawuknuli, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšyn, ISBN 978-3-7420-2204-2
- 2018: Łójerjo sonow, LND, Budyšyn
Knigły w dolnoserbšćinje wobźěłaś
- 2006: Kak jo wroblik Frido lětaś nawuknuł, ISBN 978-3-7420-2041-3
- 2007: Kak jo myška Pip-pip plěwaś nawuknuła, LND (z górnoserbskeje rěcy pśestajił Gerat Nagora)
- 2008: Kak jo žabka Šnapawka spěšnje skokaś nawuknuła (z górnoserbskeje rěcy pśestajił Gerat Nagora), LND
- 2009: Kak jo ježyk Štapak skóńcnje spaś nawuknuł (z górnoserbskeje rěcy pśestajił Gerat Nagora), LND
- 2010: Wroblik Frido a jogo pśijaśele (CD/Knigły k słuchanju), LND
- 2011: Kak su šwjerce kólasowaś nawuknuli, LND (z górnoserbskeje rěcy pśestajiła Christa Elina)
- 2014: Kak jo žabka Šnapawka z wětšykom leśeła, LND (z górnoserbskeje rěcy pśestajiła Christa Elina)
- 2016: Kak su wroblik Frido a jogo pśijaśele do Afriki leśeś kśěli, LND, Budyšyn (z górnoserbskeje rěcy pśestajiła Christa Elina)
Dramy wobźěłaś
- W sćinje swěčki, prapremjera 21. měrca 2009 w Nimsko-Serbskem ludowym źiwadle Budyšyn (Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšyn 2009 ISBN 978-3-7420-2128-1)
- nimska wersija: Im Schatten der Kerze, premjera 18. septembra 2009 w Nimsko-Serbskem ludowem źiwadle Budyšyn.
- Za sydom durjemi, Prapremjera 17. měrca 2012 w Nimsko-Serbskem ludowem źiwadle Budyšyn.
- Chodźić po rukomaj, muzikaliske pśedstajenje (muzika: Ulrich Pogoda), prapremjera 12. apryla 2014 w Nimsko-Serbskem ludowem źiwadle Budyšyn.
Wulicowańka wobźěłaś
- Hołbik čornej nóžce ma, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšyn 1999, ISBN 978-3-7420-1792-5
Wěcne knigły wobźěłaś
- Kleine sorbische Ostereierfibel, 7. nakład, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2010, ISBN 978-3-7420-1908-0
Žrědła wobźěłaś
- ↑ Lisćina kóńcnych źěłow (Microsoft Excel; 424 kB) pśi Instituśe za kulturne wědomnosći Lipsčańskeje uniwersity. (online, wótwołana 14. apryla 2014) (nim.)
- ↑ Jěwa-Marja Čornakec: Na rozžohnowanje a witanje. W: Rozhlad, 09/2011. (online, wótwołana 14. apryla 2014) (hsb.)
- ↑ Benedikt Dyrlich erhält Ćišinski-Preis 2011. Förderpreis für Jěwa-Marja Čornakec. W: Görlitzer Anzeiger. Zgórjelc, 6. julija 2011. (online, wótwołana 14. apryla 2014) (nim.)
Wótkaze wobźěłaś
- Oficialna webstrona (hsb.)
- Jěwa-Marja Čornakec na bokach Literarnego konopeja (Tryptichon a Hołbik čornej nóžce ma) (hsb.)
- Jěwa-Marja Čornakec na bokach Ludowego nakładnistwa Domowina
- Jěwa-Marja Čornakec - Literatura w katalogu Nimskeje narodneje biblioteki (nim.)
- Literatura Jěwy-Marje Čornakec w Serbskej bibliografiji (nim.)