Listowa jemjelica
| |
| Listowa jemjelica (Viscum album) na brjazy | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Eudikotyledony Jědrowe eudikotyledony | |
| pórěd: | (Santalales) |
| swójźba: | Sandelowe rostliny (Santalaceae) |
| rod: | Jemjelica[1][2] (Viscum) |
| družyna: | Listowa jemjelica |
| wědomnostne mě | |
| Viscum album | |
| L. | |
Listowa jemjelica (Viscum album) jo rostlina ze swójźby sandelowych rostlinow (Santalaceae).
Pó někotarych žrědłach se swójskej swójźbje jemjelicowych rostlinow (Viscaceae) pśirědujo.
Wopis wobźěłaś
Listowa jemjelica jo kerk, kótaryž dośěgnjo wusokosć wót 20 až 50 cm. Rostlina jo na bomach rosćony połparazit, pśi comž rostlina jo pak muska pak žeńska.
Gałuzy su wěcej raz widlickojśe roznogaśowane.
Łopjena wobźěłaś
Łopjena su měnjate, lancetojte abo lancetojśe-spatelojte, kóžane a pśecej zelene.
Kwiśonki wobźěłaś
Kwiśo wót februara až do apryla. Njenaglědne kwiśonki stoje pó tśich až pó pěśich w promjenjach.
Płody wobźěłaś
Płody su błyšćece běłe abo žołtojte a dośěgnu wjelikosć wót až do 1 cm.
Stojnišćo wobźěłaś
Rosćo na listowych bomach, pśedewšym na topołach, wjerbach a jabłušcynach, ale teke na běłych jedłach a chójcach. Pśi tom cyca wódu a seśeńske sole z žywjarjowych rostlinow, mjaztym wuglikowe hydraty sam twóri.
Rozšyrjenje wobźěłaś
Rostlina jo w pódpołdnjowej Skandinawiskej srjejźnej a pódpołdnjowej Europje rozšyrjona.
Maśizny wobźěłaś
Rostlina wopśimjejo gadowate lektiny a wiskotoksiny.
Póddružyny wobźěłaś
Pó wězanju na rozdźělne žywjarjowe bomowe družyny se znutśika družyny Viscum album wšake póddružyny abo "žywjarjowe rasy" rozeznawaju:
- Viscum album subsp. album; synonym Viscum album - na listowych štomach
- Viscum album subsp. abietis; synonym Viscum abietis - na běłych jedłach
- Viscum album subsp. austriacum; synonym Viscum laxum - na chójcach
- W lěśe 2002 bu z Kretiskej jemjelicu (Viscum album subsp. creticum) dalšna póddružyna wopisana, kotraž jako endemit jano na kupje Kreta wustupujo a tam na (Pinus halepensis subsp. brutia) ako přižiwnik jo žywa.[3]
Něga pśi składnosći ako póddružynu (Viscum album subsp. coloratum) wjeźona korejańska abo japańska jemjelica se pśeśiwo tomu źinsa ako swójska družyna (Viscum coloratum) wobglěda.[4] Pśi někotarych awtorach eksistěrujo aziska póddružyna Viscum album subsp. meridianum (Danser) D.G.Long [5]
Nožki wobźěłaś
- ↑ Starosta: Dolnoserbsko-nimski słownik, Niedersorbisch-deutsches Wörterbuch, Bautzen 1999, ISBN 3-7420-1096-4, bok 167
- ↑ W internetowem słowniku: Mistel
- ↑ N. Böhling u. a.: Notes on the Cretan mistletoe, Viscum album subsp. creticum subsp. nova (Loranthaceae/Viscaceae). In: Israel Journal of Plant Sciences 50 (Supplement, 2002), S77–S84.
- ↑ Viscum coloratum w "Flora of China"
- ↑ Viscum album Linnaeus subsp. meridianum (Danser) D. G. Long w "Flora of China".
Žrědła wobźěłaś
- Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, bok 472 (nim.)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, bok 262 (nim.)
Eksterne wótkaze wobźěłaś
- Listowa jemjelica. W: FloraWeb.de. (nim.)