Nalětna adonisowa rožycka
| |
| Nalětna adonisowa rožycka (Adonis vernalis) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| pórěd: | (Ranunculales) |
| swójźba: | Górkacowe rostliny (Ranunculaceae) |
| pódswójźba: | Ranunculoideae |
| tribus: | Adonideae |
| rod: | Adonisowa rožycka[1] (Adonis) |
| družyna: | Nalětna adonisowa rožycka |
| wědomnostne mě | |
| Adonis vernalis | |
| L. | |
Nalětna adonisowa rožycka (Adonis vernalis) jo rostlina ze swójźby górkacowych rostlinow (Ranunculaceae).
Wopis wobźěłaś
Nalětna adonisowe rožycka jo trajne zele, kótarež dośěgnjo wusokosć wót 10 až 40 (50) cm. Rostlina jo pśeśiwo mrozoju njecuśniwa.
Kijašk jo zrownany a njaso jadnu kwiśonku.
Łopjena wobźěłaś
Łopjena su wjelgin śańko rozdźělone a měnjate, pśi comž wóni wjelgin gusto stoje. Wótrězki su linealne a dośěgnu šyrokosć wót něźi 1 mm. Wóni su pśisamem njewogonkate.
Kwiśonki wobźěłaś
Kwiśo wót apryla až do maja. kwiśonki dośěgnu wjelikosć wót 4 až 6 (7-8) cm a stoje pó jadnom. 10/12-20 kronowych łopjeńkow jo błyšćece a złotožołte. Proškowe łopjeńka su wjelgin młogolicbne. Kwiśonki se pśi słyńcku puknu a slěduju za cas dnja stawk słyńca.
Płody wobźěłaś
Płody su wórješki, kótarež dośěgnu wjelikosć wót až do 5 mm. Wóni su seśonerwne, kósmate a njasu kokulkojty cypk.
Stojnišćo wobźěłaś
Družyna jo pódzajtšnoeuropejska a sibiriska stepowa rostlina. W našom teritoriju na suchych błomjenjach, łucnych stepach, na suchośopłych, krickatych górkach. Ma lubjej w lěśe śopłe, suche abo w pšawem měrje suche, zwětšego kalkate glinjane zemje.
Rozšyrjenje wobźěłaś
Rostlina jo w górach srjejźneje a pódpołdnjoweje Europy rozšyrjona, pśi comž wót Špańskeje až do Šwedskeje wustupujo. W srjejźnej Europje jo rědka.
Nožki wobźěłaś
Žrědła wobźěłaś
- Botanica, Einjährige und mehrjährige Pflanzen, Über 2000 Pflanzenporträts, ISBN 978-3-8331-4469-1, bok 55 (nim.)
- GU Naturführer Blumen, ISBN=3-7742-1507-3, bok 38 (nim.)
- Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN=978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, bok 128 (nim.)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN=978-3-440-11379-0, bok 290 (nim.)
