Staropólšćina: Rozdźěl mjazy wersijami

Inhalt gelöscht Inhalt hinzugefügt
S →‎Pisanje: pšawopis
Derbeth (diskusija | pśinoski)
S pšawopis
Rědka 23:
W běgu stolěśow jo staropólske wugrono pódlažało wjele modifikacijam. Eksistěruju někotare rozdźěle w pśirownowanju ze źinsajšnym nowopólskim wugronom:
* pismik '''ł''' jo se wugronił ako t. p. "jawišćowe l" ('''[[Lateralny alweolarny welarizěrowany aproksimant|ɫ]]''').
* pismik '''ą''' jo se cytał ako "nasalnenazalne a" ('''[[Mjazynarodny fonetiski alfabet|ã]]'''), togodla teke źinsajšny pšawopis (pisanje "a" z [[ogonek|ogonkom]]).
* Jo eksistěrował teke zjaw [[wokalowa dłujkosć|wokaloweje dłujkosći]], wokale su měli dwě warianśe wugrona – dłujku abo krotku (dłujke o – '''ó''' – jo pśejšło do źinsajšnego '''[[Połzacynjony slězny wukulowaśony wokal|u]]''').
 
== Pisanje ==
[[Dataja:Book of Henryków.PNG|366px|thumb|right|Pisanje w Henrykowskich knigłach]]
[[Dataja:Litera_"ą"_z_Kazań_Świętokrzyskich.png|thumb|KompjuteroweComputerowe pisanje pismika "ą" w pisanju [[Swětokśicne prjatkowanja|swětokśicnych prjatkowanjow]]]]
Śěžkosć, na kótaruž [[srjejźowěk|srjejźowěkowe]] [[pisaŕ|pisarje]], kótarež su wopytali rěc skodificěrowaś, su starcyli, jo było njepśiměrjenje [[łatyński alfabet|łatyńskego alfabeta]] do někotarych zukow pólskeje rěcy, na pśikład ''cz'', ''sz''. Z teje pśicyny jo se staropólska rěc rědko zapisała a njejo měła standardny pšawopis. Jaden pismik jo mógł někotare zuki pódawaś – na pś. '''s''' jo se cytało ako ''s'', ''sz'' abo ''ś''. Pisanje słowow jo se makało pśisamem dopołnje z pšawopisom [[łatyńšćina|łatyńšćiny]], na pś. ''Bichek'' – Byczek, ''Gneuos'' – Gniewosz a p. Prědna zapisana staropólska sada, wó kótarejž wěmy, jo se zapisała wokoło lěta 1270 w [[Šlazyńska|Šlazyńskej]] w t. p. [[Henrykowske knigły|Henrykowskich knigłach]]: '''Day, ut ia pobrusa, a ti poziwai''' (originalne zněnje: '''"Daj, uć ja pobrusza, a ti pocziwaj"''' – źinsajšna pólšćina: ''"Daj, niech ja pomielę, a ty odpoczywaj"'' abo ''"Pozwól, że ja będę mełł, a ty odpocznij"'')<ref> dolnoserbski: ''"Daj mě zemlaś, a ty wótpócni"''</ref>.