Frizišćina: Rozdźěl mjazy wersijami

Inhalt gelöscht Inhalt hinzugefügt
Tlustulimu (diskusija | pśinoski)
Tlustulimu (diskusija | pśinoski)
korektura, dodank pó górnoserbskem nastawku hsb:Frizišćina
Rědka 1:
'''Friziske rěcy''' su kupka 4, resp. 5tśich pśiswójźbnych [[pódwjacornogermaniske rěcy|pódwjacornogermaniskich rěcow]], kótarež nałožujo etniska kupka [[Frize|Frizow]], kótarež su žywe na pśibrjoze [[Pódpołnocne mórjo|Pódpołnocnego mórja]] na teritorijach [[Nižozemska|Nižozemskeje]], [[Nimska|Nimskeje]] a [[Dańska|Dańskeje]]. Friziske rěcy se maju za nejbližej pśiswójźbne [[engelšćina|engelšćiny]]. Frizišćinu mjenuju teke [[pódwjacornofrizišćina]].
 
Friziske rěcy su:
 
* [[Pódwjacornofrizišćina]]
* [[pódwjacornofrizišćina]]
* [[Pódpołnocnofrizišćina]]
* [[pódpołnocnofrizišćina]]
* [[Pódzajtšnofrizišćina]]
* [[pódzajtšnofrizišćina]]
** [[Saterfrizišćina]]
 
* [[stadsfries]]
[[Wobraz:Friesengebiet.png|thumb|right|Něgajšny a źinsajšny friziski rěcny teritorij]]
 
Saterfrizišćina jo pópšawem slědny zbytk pódzajtšnofriziskeje rěcy, kótaraž jo w Pódzajtšnej Friziskej južo dawno zaginuła. Rozšćěpjenje do tych tśich gałuzow jo južo w srjejźowěku nastało. Dokulaž tśi warianty friziskeje rěcy su wjelgin rozdźělne, powědaju rěcywědnicy skerjej wó kupce friziskich rěcow město jadneje friziskeje rěcy.
 
Mjazy pódwjacornogermaniskimi rěcami słuša frizišćina gromaźe z engelšćinu a dolnonimšćinu k pódkupce pódpołnocnomórskich germaniskich rěcow. Wósebnje z engelšćinu ma frizišćina wjele zgromadnosćow:
 
{| class="wikitable"
!pódwjacornofriziskie !! engelski !! nižozemski !! nimski ||
|-
|''dei'' || ''day'' || ''dag'' || ''Tag''
|rowspan="4" | Wuwiśe originalnego ''*g'' do /j/ na kóńcu złožki
|-
|''rein'' || ''rain'' || ''regen'' || ''Regen''
|-
|''wei'' || ''way'' || ''weg'' || ''Weg''
|-
|''neil'' || ''nail'' || ''nagel'' || ''Nagel''
|-
|''tsjerke'' || ''church'' || ''kerk'' || ''Kirche''
|rowspan="3" | Wuwiśe originalnego ''*k'' do /tʃ/ abo /ts/ pśed prědnymi wokalami
|-
|''tsiis''|| ''cheese''|| ''kaas''|| ''Käse''
 
|-
|''tsjef''|| ''chaff''|| ''kaf''|| ''Kaff''
 
|}
 
Dalšna wósebnosć jo spadnjenje formow akuzatiwa a datiwa pódla pronomenow, pśir. friziski ''my'', engelski ''me'', dolnonimski. ''mi'', ale (wusoko)nimski ''mich/mir'', islandski ''mig/mér''.
 
== Žrědła ==
* {{Literatura
| awtor=Horst Haider Munske; Nils Århammar
| titel=Handbuch des Friesischen / Handbook of Frisian Studies
| rěc=Nimšćina / Engelšćina
| nakładnistwo=Niemeyer
| městno=Tübingen
| lěto=2001
| ISBN=3-484-73048-X
}}
* {{Literatura
| awtor=Bo Sjölin
| titel=Einführung ins Friesische
| rěc=Nimšćina
| nakładnistwo=Metzler
| městno=Stuttgart
| lěto=1969
| ISBN=3-476-10086-3
}}
 
{{Nawikašćik germaniske rěcy}}