Čerokiske pismo: Rozdźěl mjazy wersijami
Inhalt gelöscht Inhalt hinzugefügt
SKeine Bearbeitungszusammenfassung |
Keine Bearbeitungszusammenfassung |
||
Rědka 7:
|iso15924=Cher
}}
[[Dataja:
'''Čerokiske złožkowe pismo''' jo pisański system kótaryž jo se wuźěłany wót muža, [[Sequoyah]], w lěśe 1819, aby [[čerokiska rěc|čerokisku rěc]] pisał. Naměty kontakt z europskimi sedlarjami, jo ideju pisanja pśewzeł, a sam jo zachopił<!--ekpenis--> wuźěłaś pódobny pisański system za swójski čerokiski lud. Pó někotarych wopytach, inkluziwnje ideografije, jogo źěło jo płoźiło pśez wuźěłanje złožkowego alfabeta, nic alfabet kaž ten sedlarjow. Někotare ze symbolow su pśipadnje pśewzete z alfabeta sedlarjow, a druge su cele wunamakane z jogo pśestajenja.
[[Dataja:Sequoyah.jpg|thumb|Sequoyah]]
{| class="wikitable" style="margin-left: auto; margin-right: auto; border: none;"
|-
! Wokale →<br />Konsonanty ↓ !! a<br />[a]~[ə] !! e<br />[e]~[ɛ] !! i<br />[i]~[ɪ] !! o<br />[o]~[ɔ] !! u<br />[u]~[ʊ] !! v<br />[ə̃]
|-
! —
| Ꭰꭰ ''a'' || Ꭱꭱ ''e'' || Ꭲꭲ ''i'' || Ꭳꭳ ''o'' || Ꭴꭴ ''u'' || Ꭵꭵ ''v''
|-
! g<br />[ɡ]
| Ꭶꭶ ''ga'' • Ꭷꭷ ''ka'' || Ꭸꭸ ''ge'' || Ꭹꭹ ''gi'' || Ꭺꭺ ''go'' || Ꭻꭻ ''gu'' || Ꭼꭼ ''gv''
|-
! h<br />[h]
| Ꭽꭽ ''ha'' || Ꭾꭾ ''he'' || Ꭿꭿ ''hi'' || Ꮀꮀ ''ho'' || Ꮁꮁ ''hu'' || Ꮂꮂ ''hv''
|-
! l<br />[l]
| Ꮃꮃ ''la'' || Ꮄꮄ ''le'' || Ꮅꮅ ''li'' || Ꮆꮆ ''lo'' || Ꮇꮇ ''lu'' || Ꮈꮈ ''lv''
|-
! m<br />[m]
| Ꮉꮉ ''ma'' || Ꮊꮊ ''me'' || Ꮋꮋ ''mi'' || Ꮌꮌ ''mo'' || Ꮍꮍ ''mu'' ||
|-
! n<br />[n]
| Ꮎꮎ ''na'' • Ꮐꮐ ''nah'' • Ꮏꮏ ''hna'' || Ꮑꮑ ''ne'' || Ꮒꮒ ''ni'' || Ꮓꮓ ''no'' || Ꮔꮔ ''nu'' || Ꮕꮕ ''nv''
|-
! qu<br />[kʰw]
| Ꮖꮖ ''qua'' || Ꮗꮗ ''que'' || Ꮘꮘ ''qui'' || Ꮙꮙ ''quo'' || Ꮚꮚ ''quu'' || Ꮛꮛ ''quv''
|-
! s<br />[s]
| Ꮝꮝ ''s'' • Ꮜꮜ ''sa'' || Ꮞꮞ ''se'' || Ꮟꮟ ''si'' || Ꮠꮠ ''so'' || Ꮡꮡ ''su'' || Ꮢꮢ ''sv''
|-
! d/t<br />[d]/[t]
| Ꮣꮣ ''da'' • Ꮤꮤ ''ta'' || Ꮥꮥ ''de'' • Ꮦꮦ ''te'' || Ꮧꮧ ''di'' • Ꮨꮨ ''ti'' || Ꮩꮩ ''do'' || Ꮪꮪ ''du'' || Ꮫꮫ ''dv''
|-
! tl<br />[t͡ɬ]
| Ꮬꮬ ''dla'' • Ꮭꮭ ''tla'' || Ꮮꮮ ''tle'' || Ꮯꮯ ''tli'' || Ꮰꮰ ''tlo'' || Ꮱꮱ ''tlu'' || Ꮲꮲ ''tlv''
|-
! ts<br />[t͡s]~[d͡ʒ]
| Ꮳꮳ ''tsa'' || Ꮴꮴ ''tse'' || Ꮵꮵ ''tsi'' || Ꮶꮶ ''tso'' || Ꮷꮷ ''tsu'' || Ꮸꮸ ''tsv''
|-
! w<br />[ɰ]
| Ꮹꮹ ''wa'' || Ꮺꮺ ''we'' || Ꮻꮻ ''wi'' || Ꮼꮼ ''wo'' || Ꮽꮽ ''wu'' || Ꮾꮾ ''wv''
|-
! y<br />[j]
| Ꮿꮿ ''ya'' || Ᏸᏸ ''ye'' || Ᏹᏹ ''yi'' || Ᏺᏺ ''yo'' || Ᏻᏻ ''yu'' || Ᏼᏼ ''yv''
|}
== Kompjuterowa reprezentacija ==
Čerokiske pismo se w [[Unicode]] reprezentěrujo, w znamješkowem wobłuku (engelski ''character range'') U+
{| style="display: inline-table;"
|- align="center"
|- align="center"
!13A
|- align="center"
!13B
|- align="center"
!13C
|- align="center"
!13D
|- align="center"
!13E
|- align="center"
!13F
|}
{| style="display: inline-table;"
|- align="center"
! !!0!!1!!2!!3!!4!!5!!6!!7!!8!!9!!A!!B!!C!!D!!E!!F
▲|13A0|| ||Ꭰ||Ꭱ||Ꭲ||Ꭳ||Ꭴ||Ꭵ||Ꭶ||Ꭷ||Ꭸ||Ꭹ||Ꭺ||Ꭻ||Ꭼ||Ꭽ||Ꭾ||Ꭿ
|- align="center"
!AB7
▲|13B0|| ||Ꮀ||Ꮁ||Ꮂ||Ꮃ||Ꮄ||Ꮅ||Ꮆ||Ꮇ||Ꮈ||Ꮉ||Ꮊ||Ꮋ||Ꮌ||Ꮍ||Ꮎ||Ꮏ
|ꭰ||ꭱ||ꭲ||ꭳ||ꭴ||ꭵ||ꭶ||ꭷ||ꭸ||ꭹ||ꭺ||ꭻ||ꭼ||ꭽ||ꭾ||ꭿ
|- align="center"
!AB8
▲|13C0|| ||Ꮐ||Ꮑ||Ꮒ||Ꮓ||Ꮔ||Ꮕ||Ꮖ||Ꮗ||Ꮘ||Ꮙ||Ꮚ||Ꮛ||Ꮜ||Ꮝ||Ꮞ||Ꮟ
|ꮀ||ꮁ||ꮂ||ꮃ||ꮄ||ꮅ||ꮆ||ꮇ||ꮈ||ꮉ||ꮊ||ꮋ||ꮌ||ꮍ||ꮎ||ꮏ
|- align="center"
!AB9
▲|13D0|| ||Ꮠ||Ꮡ||Ꮢ||Ꮣ||Ꮤ||Ꮥ||Ꮦ||Ꮧ||Ꮨ||Ꮩ||Ꮪ||Ꮫ||Ꮬ||Ꮭ||Ꮮ||Ꮯ
|ꮐ||ꮑ||ꮒ||ꮓ||ꮔ||ꮕ||ꮖ||ꮗ||ꮘ||ꮙ||ꮚ||ꮛ||ꮜ||ꮝ||ꮞ||ꮟ
|- align="center"
!ABA
▲|13E0|| ||Ꮰ||Ꮱ||Ꮲ||Ꮳ||Ꮴ||Ꮵ||Ꮶ||Ꮷ||Ꮸ||Ꮹ||Ꮺ||Ꮻ||Ꮼ||Ꮽ||Ꮾ||Ꮿ
|ꮠ||ꮡ||ꮢ||ꮣ||ꮤ||ꮥ||ꮦ||ꮧ||ꮨ||ꮩ||ꮪ||ꮫ||ꮬ||ꮭ||ꮮ||ꮯ
|- align="center"
!ABB
▲|13F0|| ||Ᏸ||Ᏹ||Ᏺ||Ᏻ||Ᏼ|| || || || || || || || || || ||
|ꮰ||ꮱ||ꮲ||ꮳ||ꮴ||ꮵ||ꮶ||ꮷ||ꮸ||ꮹ||ꮺ||ꮻ||ꮼ||ꮽ||ꮾ||ꮿ
|}
Jadnučka čerokiska [[Typeface|pismowa družyna]] (engelski ''font'') se z [[
== Eksterne wótkaze ==
|