|
== All your base are belongs to us! ==
[[image:Frencel_1706.jpg|thumb|left|250px|Zachopjeńk ewangeliuma pó swětym Mateju z Nowego Testamenta w pśełožku Michała Frencla z lěta 1706.]]
'''Michał Frencel''' (teke: Brancel) (* w februaru 1628 w Běčicach pla [[Hodźij|Hodźija]] w [[Górna Łužyca|Górnej Łužycy]]; † [[29. septembra|29. septembra]] [[1706|1706]] w [[Budestecy|Budestecach]]) jo był faraŕ, rěcywědnik a sobuzałožaŕ górnoserbskeje pisneje rěcy.
Wón jo se naroźił ako syn wejsnego sudnika a šosarja. Pó tym, až jo wuchójźił wjerchojsku šulu w [[Mišnjo|Mišnju]] (1643-1649) jo se pódał na studium teologije do [[Lipsk|Lipska]] a [[Wytpark|Wytparka]] (Wittenberg). 1651 jo dostał prědne farske městno w [[Kózło|Kózłom]]. Pó jadnasćo lětach jo se pśesedlił 1662 z familiju do [[Budestecy|Budestec]], źož jo źěłał až do swójeje smjerśi.
Frencel płaśi ako załožaŕ górnoserbskeje pisneje rěcy. Ze swójimi pśełožkami (Ewangelium sw. Mateja a Marka 1670, Mały Katechismus 1693, Knigły Psalmow 1703, [[Nowy Testament|Nowy Testament]] 1706) kaž teke z originalnymi wuźěłami (Budestečańska dupa 1688, list ruskemu carjoju 1697, wšake basni) jo wuwiśe [[górnoserbšćina|górnoserbskeje rěcy]] wósebnje wobwliwował. Ako prědny jo zawjadł diakritiske znamuška pó čěskem pśikłaźe. Njejo ale mógał swóje pśedstajenja wó serbskem pšawopisu pśesajźiś a jo se jogo pózdźej zasej wóstajił.
Ako prědny (znaty) Serb jo Frencel se wuznał ku zgromadnosći słowjańskich narodow, což njejo zwuraznił jano w lisće rusojskemu carjoju z lěta 1697, ale teke w pśedsłowach k swójim spisam.
== Pśikłady z tekstow ==
'''1670 Mat 2,1''' Hdyż ſo pak Jeſus béſche narodżil w Bethlehemi żidowskeje (zemé) w cżaſu Kralá Herodeſa / hlai / tuż pſchinhdżechu Mudri wot ſchadżaná ſlonca do Jeruzalema.
'''1706 Mat 2,1''' DYż ßo pak JEſus bieſche narodżil we Bethlehem żidowſkej ſemi wtym cżaßu krala Herodaſſa / lai tuż pſchindżechu cżi Mudri wot ranja do Jeruſalem.
'''1688 Budestečanska dupa''' Schtosch nastupa ton Wuschitk aby tu Moc teje Krcżenicy / wucżcżimy swoie dżjcżi a cżelladż s Katechisma tak: Krcżenica cżini a prschineſſe Wodawani hrjchow / wumoſche wod smercże a Cżerta / a_dawa (nic ieno polubi) wecżnu sboschnoscż
'''1693 Rom1,22''' Mewſchi ßo ſa Mudrych ßu woni blaſni ſcżineni.
'''1697 List carjej''' Ja waſchei Kcarskej Majeſtecżi poniſchne pſchipowedam, ſo my Nimcy a Serba tude we Sachſonskej teſch mamy tu Japoſchtolsku Luthersku wjru, a wucżbu: proßym was pokorne, Wy chcyli tu te na ſerbsku recż wottemne pſchelożone ſwjate Knihi wottemne ſnadu wſacż a ſobu do Moſcowitiskej pſchinecż, tak ſo by waſchi podano widżili, ſo we naſchem Sachſonskem Churfürſtcżin wi ta prawa Apoſtoliska Lutherska wjra a wucżba ſjawne budże wucżena a pridowana.
'''1703 Psalm 10,4''' Besbożny je tak hordy a niwny / ſo ſ-nikim nerodżi / wſchitke jeho myßle ßu / ſo nima Boha.
[[Kategorija:spisowaśele]]
[[Kategorija:duchowne]]
[[Kategorija:Serby]]
[[Kategorija:Roź. 1628]]
[[de:Michał Frencel]]
[[hsb:Michał Frencel]]
[[pl:Michał Frencel]]
| 