Geografiske koordinaty: Rozdźěl mjazy wersijami

Inhalt gelöscht Inhalt hinzugefügt
Michawiki (diskusija | pśinoski)
Michawiki (diskusija | pśinoski)
Rědka 34:
 
== Stawizny ==
''Rozdźělenje do stopnjow'' ako rozdźělenje [[Kut|połnego kutapołnokuta]] krejza do 360° źo na astronoma [[Hypsikles z Alexandrije|Hypsiklesa z Alexandrije]] („Anaphorikos“, 170 př.Chr.n.) a [[Hipparch z Nikaia|Hipparcha z Nikaia]] (190–120 př.Ch.n.) slědk.
 
Južo [[Claudius Ptolemeus]] jo w swójom źěle [[Geographike Hyphegesis]] wokoło 150 pó Chr.n. stopnjowu seś ze stopnjami dlininy a stopnjami šyriny wužył. Jogo nulowy meridian jo był až do 19. stolěśa zwětšego wužyty [[Ferro-Meridian]] pśez nejpódwjacornjejšy zemski dypk, kótaryž jo tegdy znaty był. Dla wjele pśemałeje kalkulacije zemskeje wobměry (neźi 30.000 km město 40.000 km) njewótchylaju jogo pódaśa k geografiskej dlininje wó 18°3', ale w srjeźnej Europje wó wěcej ak 24° wót togo, kótaryž póśěgujo se na [[Nulowy meridian|Greenwich]]. Jogo pódaśa wó šyrinje laže z njejasnych pśicynow nad korektnymi.<ref>[http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Gazetteer/Periods/Roman/_Texts/Ptolemy/2/10.html Claudios Ptolemaios: Geographike Hyphegesis, kap. 10. Germania Magna (Pśirownaj stopnjowe pódaśa z tych źinsajšnych kórtow)]</ref> Na jadnom boce njepasujo k pśemałemu zemskemu pśerězkoju Ptolemeusa, na drugem boce by dejało, pśi jogo pśemało wuliconem wótstawku mjazy słyńcom a zemju, 1210 zemskich radiusow ze stawa słyńca, na pśemały stopnjowy wótstawk wót ekwatora suźiś.