Barentsowe mórjo
Barentsowe mórjo (norwegski Barentshavet, rusojski Баренцево море/Barencewo morje) jo nakšomne mórjo Arktiskego oceana pódpołnocnje europskeje twardeje zemje. Lažy mjaz rusojskim Franca Józefowym krajom na pódpołnocy, Nowej Zemlju na pódzajtšu, rusojskim a norwegskim brjogom na pódpołdnju a norwegskim Svalbardom na dłujkem wjacorje a bu pó nižozemskim namórniku Willemje Barentsu pomjenjowane.
Barentsowe mórjo | ||
---|---|---|
Połoženje Barentsowego mórja
| ||
Dłymokosć | m | |
Nadrědowane mórjo | Arktiski ocean | |
Susedne mórja | Karaske mórjo, Běłe mórjo, Europske pódpołnocne mórjo | |
Kontinent | Europa | |
Staty | Rusojska Norwegska | |
Pśiběgi | Pječora | |
Geografija
wobźěłaśZ pśerězneju dłymokosću wót něźi 230 metrow słuša k dłymšym šelfowym mórjam. Dla Pódpołnocnoatlantiskego tšuženja, wótnožki Golfowego tšuženja, jo wjele pśistawow pśi Barentsowem mórju teke w zymje bźez lodu, lěcrownož laže daloko na pódpołnocy.
Ako granica mjaz Barentsowym a Europskim pódpołnocnym mórjom płaśi linija wót Svalbarda pśez Mjadwjeźowu kupu až k Pódpołnocnemu kapoju. na pódpołdnju jo Běłe mórjo za połkupu Kolu jadnučke nakšomne mórjo Barentsowego mórja. Za Nowej Zemlju na pódzajtšu lažy Karaske mórjo.
Za cas zymneje wójny a teke pó tom jo była mórska granica mjaz Sowjetskim zwězkom resp. Rusojskeju a Norwegskeju zwadna. W aprylu 2010 stej wujadnałej stata dogrono, pó kótaremž běžy granica wósrjejź něźi 175.000 km² wjelikego zwadnego teritorija.
Góspodaŕstwo
wobźěłaśNejwětše město pśi brjogach Barentsowego mórja jo Murmansk w Rusojskej, źož se namaka – rowno kaž w něga finskej Pječenze – stojnišćo rusojskeje polarneje floty. W Barentsowem mórju nadejźo se teke nejwětšy wobstatk zešrótowanych atomowych podnurjakow na swěśe, což pśedstaji riziko za pśirodu a pśimórske strony.
Pód mělšym pódzajtšnym źělom mórja, źož se rěka Pječora do njogo wulewa, su bogate łožyšća zemskego wóleja. Teke na krotkem wjacorje nadejdu se wólejowe a płunowe łožyšća. Z 1970tych lět se z mórja wólej wudobywa, což jo był tegdy pśicyna konflikta mjaz pśimórskima krajoma.
Dalšna wuznamna góspodaŕska gałuz jo rybarstwo, pśedewšym kabeljawa.