Głowna sudecka sćažka

Głowna sudecka sćažka Mieczysława Orłowicza (pol. Główny Szlak Sudecki imienia Mieczysława Orłowicza, "GSS") jo z cerwjeneju barwu wobznamjenjona pěša górska sćažka, kótaraž ze Świeradowa-Zdróju do Prudnika pśez nejzajmnjejše źěle Sudetow wjeźo.

Stawizny

Ideja sćažki jo se na pósejźenju Sudeckej komisiji Pólskego tatranskego towaristwa zjawiła, kótarež jo se 24. oktobra 1947 wótměło. Lěto pózdźej su se źěła pśi markěrowanju sćažki zachopili. Pśi góźbje jubileja 100 lět turizma w Pólskej w 1973, Komisija górskego turizma Głownego zastojnstwa PTTK jo sudeckej sćažce mě Mieczysława Orłowicza w pśipóznaśu jego pśinoska za turizm a domownjowědu dała.

Pśeběg

Głowna sudecka sćažka na karśe górow

W běgu wjelu lět pśeběg sćažki jo se změnił. Něnt se zachopina w Świaradowje-Zdróju, wjeźo pśez Izerske góry (Wysoka Kopa, 1126 m; Wysoki Kamień, 1058 m) do Szklarskeje Poręby, pótom pśez Kerkonoše (Wódopad Kamieńczyka, Wielki Szyszak - 1509 m, Pśechod pod Sněžku - 1398 m) do Karpacza; dalšne etapy su góry Rudawy Janowickie (Skalnik, 945 m), Kamjene a Carne góry do Jedliny-Zdróju, Sowje góry (Wielka Sowa, 1015 m), Slobrany pśechod źělecy ju wót Bardzkich gór. Dalej, pśez Wambierzyce, sćažka wjeźo w Toflojte góry, a do bliskich sudeckich kupjelow: Kudowa-Zdrój, Duszniki-Zdrój; dalej: Orlicke a Bystrzycke góry, wódopad Wilczki, Górišćo Śnieżnika, góry Krowiarki, Londek-Zdrój, Złote góry do Paczkowa (źož jo se w běgu wjelu lět na dwórnišću kóńcył) a dalej pśez Kałków, Głuchołazy, Opawske góry do Prudnika^[1]. Sćažka wobejźo někotare wažne sudecke dypki, inkluziwnje wjerchy Śnieżka a Śnieżnik.

Dłujkosć sćažki jo wokoło 440 kilometrow, a cas pśechoda jo 104 goźiny ^[2].

Wušej spomnjete mjenja su pśełožk z pólšćiny. Dołoj su originalne wersije někotarych z nich:

Izerske góry – pol. Góry Izerskie, čes. Jizerské hory, Kerkonoše – pol. Karkonosze, čes. Krkonoše, Pśechod pod Sněžku – Przełęcz pod Śnieżką, Kamjene góry – pol. Góry Kamienne, čes. Meziměstská vrchovina, Carne góry – Góry Czarne, Sowje góry – Góry Sowie, Slobrny pśechod – Przełęcz Srebrna, Bardzke góry – Góry Bardzkie, Toflojte góry – pol. Góry Stołowe, čes. Stolové hory, Orlicke góry – pol. Góry Orlickie, čes. Orlické hory, Bystrzycke góry – pol. Góry Bystrzyckie, čes. Bystřické hory, Górišćo Śnieżnika – pol. Masyw Śnieżnika, čes. Králický Sněžník, Złote góry – pol. Góry Złote, čes. Rychlebské hory, Opawske góry – pol. Góry Opawskie, čes. Zlatohorská vrchovina

Pěšy turizm

Sćažka jo cełolětnje k dostaśeju, rownož mógu někotare z jeje źěłow w zymski cas dla tšachoty lawinow (Kerkonoše) respektiwnje tšachotnych bagen (Toflojte góry) zacynjone byś. Dajo wjele górskich chromcykow w zastojanju PTTK (Pólskego turistiskego towaristwa). Polske górske chromcyki su zawězane kuždego, kenž žedno druge město pśed schowanim słońca najś njamóžo abo w nuznem pade, ale w primitiwnych wobstojnosćach zaměstnjowas.^[3]