Wikipedija

Rownosć źeń-noc

UT datum a cas
rownosćow źeń-noc a Zawrośenja Słyńca na Zemje[1][2]
event rownosć źeń-noc Zawrośenja Słyńca rownosć źeń-noc Zawrośenja Słyńca
month Měrc Junij September December
year
źeń cas źeń cas źeń cas źeń cas
2014 20 16:57 21 10:51 23 02:29 21 23:03
2015 20 22:45 21 16:38 23 08:21 22 04:48
2016 20 04:30 20 22:34 22 14:21 21 10:44
2017 20 10:28 21 04:24 22 20:02 21 16:28
2018 20 16:15 21 10:07 23 01:54 21 22:23
2019 20 21:58 21 15:54 23 07:50 22 04:19
2020 20 03:50 20 21:44 22 13:31 21 10:02
2021 20 09:37 21 03:32 22 19:21 21 15:59
2022 20 15:33 21 09:14 23 01:04 21 21:48
2023 20 21:24 21 14:58 23 06:50 22 03:27
2024 20 03:07 20 20:51 22 12:44 21 09:20

Rownosć źeń-noc (Łatyńšćina: aequinoctium, rowna noc) jo astronomiski fenomen, wokognuśe gdyž centrum Słyńca w jogo widobnem pógibowanju pó ekliptice njebjaskego ekwatora pśekujo.

Słyńco w momenśe rownosći dnja a nocy 2019, gdyž Słyńco jo pśekowało njebjaski ekwator - pózdatnu ceru w njebje nad ekwatorom Zemi - wót pódpołdnja na północ

Dokulaž Mjasec (a mjenjejgódnjej planety) wjadu k wótchylenju Zemji wót perfektneje elipsy, zwěsći rownosć źeń-noc ned oficielnje pśez stawnjejšy ekliptiski stopjeń dlininy Słyńca skerjej, njejźli pśez jogo deklinaciju. Wokognuśa rownosćow dnja a nocy tuchylu zwěsće, gdyž stopjeń dlininy Słyńca jo 0° a 180°.[3].

Rownosć źeń-noc na Zemi wobźěłaś

Powšyknje wobźěłaś

Systematiski wobglědujucy zejźenje Słyńca, luźe su zawupytnuli, až wóno jo mjazy dwěma extremnyma dypkoma na wokłonje a skóncnje zwěsćili srjejźišćo mjazy nich. Pózdźej jo było zgónjone, až to tšoji se, gdyž cas dnja a nocy jo kradu samski.

W pódpołnocnej hemisferje nalěśna rownosć wóznamjenjujo zachopk nalěśa pla wětšyny kulturow a płaśi ako zachopk lěta w assyriskej pratyje, hinduistiskej a persiskej pratyje irańskego kalendera ako Nowruz (nowy źeń), gdyž nazymska rownosć jo zachopk nazymy.[4]

  •  
    Wobswětlenje Zemi wót Słyńca wob cas rownosći źeń-noc
  •  
    Relacija mjazy Zemju, Słyńcom a gwězdami wob cas měrcojskeje rownosći źeń-noc. Ze zemskej perspektiwy glědajucy, zezdajo se, až Słyńco źo spóromje ekliptiki (cerwjeny), co jo wopacne w pśirownanju z njebjaskim ekwatorom (běły).
  •  
    Diagram, na kótaremž jo wiźeś, kak wuglěda Zemja w zachopjeńkach styrich lětnych casow z pódpołnocneje perspektiwy. Wótpšawa: decemberske zawrośenje Słyńca.
  •  
    Diagram, na kótaremž jo wiźeś, kak wuglěda Zemja w zachopjeńkach styrich lětnych casow z pódpołdnjoweje perspektiwy. Wótlěwa: junijske zawrośenje Słyńca.

Nožki wobźěłaś

  1. ↑ United States Naval Observatory (January 4, 2018). "Earth's Seasons and Apsides: Equinoxes, Zawrośenja Słyńca, Perihelion, and Aphelion". Retrieved September 18, 2018.
  2. ↑ Astro Pixels (February 20, 2018). "Solstices and Equinoxes: 2001 to 2100". Retrieved December 21, 2018.
  3. ↑ "Glossary", [w:] Astronomical Almanac 2008, United States Naval Observatory, 2008.
  4. ↑ March Equinox – Equal Day and Night, Nearly (en) Time and Date. 2017.

Wótkaze wobźěłaś

Z https://dsb.wikipedia.org/w/index.php?title=Rownosć_źeń-noc&oldid=144727