Flakata tupa kopśiwa
| |
| (Lamium maculatum) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Asteridy Euasteridy I | |
| pórěd: | (Lamiales) |
| swójźba: | Gubkate kwitarje (Lamiaceae) |
| pódswójźba: | (Lamioideae) |
| rod: | Tupa kopśiwa (Lamium) |
| družyna: | Flakata tupa kopśiwa |
| wědomnostne mě | |
| Lamium maculatum | |
| L. | |
Flakata tupa kopśiwa (Lamium maculatum) jo rostlina ze swójzby gubkatych kwitarjow. Dalšne serbske mjenja stej tumpachowe[1], hoblincy[2], źiwa kopśiwa[3] .
Wopis
wobźěłaśFlakata tupa kopśiwa jo wěcejlětna rostlina, kótaraž dośěgnjo wusokosć wót 50 cm (wót 15 až do 60 cm).
Kijašk jo styrikšomaty a njeroznogaśony.
Łopjena
wobźěłaśŁopjena su kijaškate, pśez kśica napśeśiwo stojece, wutšobojte-owalne, njepšawidłownje zubate, dośěgnu dłujkosć wót 8 cm. Łopjenowy wogonk dośěgnjo dłujkosć wót 4 cm.
Kwiśonki
wobźěłaśWóna kwiśo wót septembra až do oktobra, wótergi wót apryla až do septembra. Kwiśonki su purpurcerwjene, dośěgnu dłujkosć mjazy 20 a 30 mm, maju 2 gubce a sejźe pó šesćoch až pó šesnasćoch w rozporach górnych łopjenow. Keluch jo wusko zwónkaty a 5-nerwny. Krona dośěgnjo dłujkosć mjazy 2 a 3 cm. Kronowa rorka jo górjej zgibowana a ma rowny purpurowy kósmickowy rink. Dolna guba jo 3-dźělena a běle a cerwjenje flakata, mjaztym až górna gubka ma formu nagłownika.
Kwiśonki buchu wót insektow woprošone.
Płody
wobźěłaśPłody buchu kaž póla drugich cycawkow wót mrojow rozšyrjone.
Stojnišćo
wobźěłaśWóna rosćo w (ługowych) lěsach, pód krickami, pód žywych płotach, na kšomach gólow, na puśowych kšomach, na wótsypkowych městnach, w groblach, w zelowych pórostkach.
Rozšyrjenje
wobźěłaśFlakata tupa kopśiwa jo w pśisamem cełej Europje, pódwjacornej a małej Aziji rozšyrjona.
Nožki
wobźěłaśŽrědła
wobźěłaś- GU Naturführer Blumen, ISBN 3-7742-1507-3, bok 136 (nim.)
- Seidel/Eisenreich: BLV Bestimmungsbuch Blütenpflanzen, ISBN 3-405-13557-5, boka 158-159 (nim.)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, bok 92 (nim.)
- Jens Martin,Heinz Dieter Krausch: Słownik dolnoserbskich zelowych, gribowych a lišawowych mjenow. Domowina - Bund Lausitzer Sorben e.V., Regional Verband Niederlausitz sowie die Ursula-Merz-Stiftung Berlin 2012