Hejduša
Kwiseca hejduša (Fagopyrum esculentum)
systematika
Domena Eukaryoty
Swět Rostlinstwo
  Eudikotyledony
Jědrowe eudikotyledony
pórěd: (Caryophyllales)
swójźba: Kólejowe rostliny
(Polygonaceae)
rod: (Fagopyrum)
družyna: Hejduša[1][2]
wědomnostne mě
Fagopyrum esculentum
Moench
Wobźěłaś
p  d  w

Hejduša[1][2] (Fagopyrum esculentum) jo rostlina ze swójźby kólejowych rostlinow (Polygonaceae). Dalšne serbske mě jo pšusnica[3][2].

Hejduša jo jadnolětna rostlina, kótaraž dośěgnjo wusokosć wót 60 cm až do 1 m. Rostlina za cas dweju mjasecow zezdrjajo, tak až su dwóje žni w lěśe móžne.

Zrownane wogonki su zwětšego cerwjenojte.

Šypate łopjena maju wutšobojtu bazu. Pódlańske łopjeńka su tutkojśe zrosćone.

Kwiśo wót julija až do oktobra. Wónjajuce kwiśonki su běłe abo rožojte a stoje we wokołkowych granach. Kwiśonkowa wobalka wobstoj z pěś łopjeńkow. Wóni su bogate na mjod.

Tśirogate płody su na škrob bogate wórješki z kšutej, brunej škórku. Wóni dośěgnu dłujkosć wót něźi 5 mm.

Stojnišćo

wobźěłaś

Rosćo na rolach, wótsypkowych městnach a na drogowych kšomach. Ma lubjej suche zemje.

Rozšyrjenje

wobźěłaś

Póchada z pódpołnocneje Chinskeje a Turkestana, ale něnto jo w srjejźnej a pódpołdnjowej Europje wustupujo.

Wužywanje

wobźěłaś

Rostlina bu na pěskowych zemjach a na gólańskich rolach pśedewšym w Aziji a srjejźnej Europje kultiwěrowana, pśi comž jeje sajźenje jo wjelgin wóteběrało. Źinsa słužy w Nimskej pśisamem jano ako skótnu a ptaškowu picu, ale se pak w někotarych krajach ako wažnu carobinu wužywa.

Wułušćone semjenja se pśedewšym ako syru zeleninu, pśidawk do pólewanki a hejdušne kšupy wužywaju.

  1. 1,0 1,1 Starosta: Dolnoserbsko-nimski słownik, Niedersorbisch-deutsches Wörterbuch, Bautzen 1999, ISBN 3-7420-1096-4, bok 156
  2. 2,0 2,1 2,2 W internetowem słowniku: Buchweizen
  3. Starosta: Dolnoserbsko-nimski słownik, Niedersorbisch-deutsches Wörterbuch, Bautzen 1999, ISBN 3-7420-1096-4, bok 352

Eksterne wótkaze

wobźěłaś
 
Commons