Rolny žonop
| |
| Ilustracija rolnego žonopa (Sinapis arvensis) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Asteridy Euasteridy II | |
| pórěd: | (Brassicales) |
| swójźba: | Kśicnokwětarjowe rostliny (Brassicaceae) |
| rod: | Žonop[1][2] (Sinapis) |
| družyna: | Rolny žonop |
| wědomnostne mě | |
| Sinapis arvensis | |
| L. | |
Rolny žonop (Sinapis arvensis) jo rostlina ze swójźby kśicnokwětarjowych rostlinow (Brassicaceae). Dalšne serbske mjenja su rěpnik[3][4], górkac[5][4], górcyca[5][4].
Wopis wobźěłaś
Rolny žonop jo jadnolětna rostlina, kótaraž dośěgnjo wusokosć wót 30 až 60 cm.
Łopjena wobźěłaś
Łopjena su kijaškate. Dolne su cesto našćěpane.
Kwiśonki wobźěłaś
Kwiśo wót junija až do oktobra. Kwiśonki dośěgnu wjelikosć wót něźi 1,5 cm a stoje w granach, kótarež na zachopjeńku su połkulowate. Kronowe łopjeńka su syrikžołte a dośěgnu dłujkosć wót 8 až 12 mm. Keluškowe łopjena dośěgnu dłujkosć wót 5 až 6 mm a wódorownje wótstoje.
Płody wobźěłaś
Płody (tšuki) su nage abo naslědk šćeśokósmate, dośěgnu dłujkosć wót 2,5 až 4 cm a šyrokosć wót 2 až 3 mm a njasu 10-15 mm dłujki bźez semjenjowy wótrězk. Tšukowa sćěna jo tśinerwna až pěśnerwna. Semjenja su carne a w zemi 50 lět klěwajuce wóstanu.
Wóleje wobźěłaś
Žonopowe wóleje rostlinu pśeśiwo nadpadoju pśez griby a žracki rostlinow šćitaju.
Stojnišćo wobźěłaś
Rosćo na rolach, drogach, pustych płoninach a nadroznych nakłonjach.
Rozšyrjenje wobźěłaś
Rostlina jo w pśisamem cełej Europje rozšyrjona.
Wužywanje wobźěłaś
Pódobna družyna wobźěłaś
- Běły žonop (Sinapis alba) ma pšustokósmate płody z bźez semjenjowym, wjelgin wopłonjonym wótrězkom. Rostlina se ako zelene gnojenje, wěrcu abo futrowańsku rostlinu cesto na rolach sajźijo.
Nožki wobźěłaś
- ↑ Starosta: Dolnoserbsko-nimski słownik, Niedersorbisch-deutsches Wörterbuch, Bautzen 1999, ISBN 3-7420-1096-4, bok 712
- ↑ W internetowem słowniku: Senf
- ↑ Starosta: Dolnoserbsko-nimski słownik, Niedersorbisch-deutsches Wörterbuch, Bautzen 1999, ISBN 3-7420-1096-4, bok 407
- ↑ 4,0 4,1 4,2 W internetowem słowniku: Ackersenf
- ↑ 5,0 5,1 Starosta: Dolnoserbsko-nimski słownik, Niedersorbisch-deutsches Wörterbuch, Bautzen 1999, ISBN 3-7420-1096-4, bok 145
Žrědła wobźěłaś
- Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, bok 106 (nim.)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, bok 258 (nim.)