Wšedna lěšćina

Wšedna lěšćina

Ilustracija wšedneje lěšćiny (Corylus avellana)
systematika
Domena	Eukaryoty
Swět	Rostlinstwo
	Rosidy Eurosidy I
pórěd:	(Fagales)
swójźba:	Brjazowe rostliny (Betulaceae)
pódswójźba:	Lěskowe rostliny (Coryloideae)
rod:	Lěšćina (Corylus)
družyna:	Wšedna lěšćina
wědomnostne mě
Corylus avellana
L.

Wšedna lěšćina (Corylus avellana) jo kerk z pódswójźby lěskowych rostlinow (Coryloideae) znutśika swójźby brjazowych rostlinow (Betulaceae).

Wopisanje

Wšedna lěšćina jo wšakozdonkowy kerk, kótaryž dośěgnjo wusokosć wót 2 až do 6 m (wót 3 až do 5 m).

Łopjena

Łopjena su owalne, kulowate abo wutšobojte a njepšawidłownje gropnje a dwójce zubate. Wóni su měko kósmate a dośěgnu dłujkosć wót 5 až 12 cm.

Jich nazymske barwjenje jo blědožołte.

Kwiśonki

Kwiśo wót februara až do apryla. Muske micki dośěgnu dłujkosć wót (2-8) 10 cm. Wóni južo w zymje jawje, a se w póznem nalěśe puknu. Płodowa wobalka jo rorkojta abo zwónojta a něźi tak dłujka kaž wórjech. Žeńske kwiśonki cerwjenu pěstu maju, su w pupku schowane a stoje pó dwěma až pó šesćoch.

Za cas śopłych dnjow nalěto pcołki kerki wopytaju. Wóni se wót proška zežywjuju ako jadne jich žrědłow caroby. Ale kerk njewoprošujo, dokulaž žeńske kwiśonki njewopytaju.

Płody

Płody su twardoškórpinate, brune lěškowe wórješki. Zdrjałe wórješki njesu zelenu, na kšomje wutšodlonu wobalku, kótaraž wjeršk wórješka lichotny wóstaji.

Stojnišćo

Rosćo w žywych płotach, na kšomach gólow, w listowych lěsach a na blokowych wótsypkowych nasypach.

Rozšyrjenje

Rostlina jo w Europje, w pódwjacornej Aziji a w pódpołnocnej Africe rozšyrjona.

Žrědła

• Botanica, Bäume und Sträucher, Über 2000 Pflanzenporträts, ISBN 978-3-8331-4467-7, bok 279 (nim.)
• Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, bok 446 (nim.)
• Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, bok 400 (nim.)