Wšedny blušć
| |
| Wšedny blušć (Hedera helix) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Asteridy Euasteridy II | |
| pórěd: | (Apiales) |
| swójźba: | Aralijowe rostliny (Araliaceae) |
| rod: | Blušć[1][2] (Hedera) |
| družyna: | Wšedny blušć |
| wědomnostne mě | |
| Hedera helix | |
| L. | |
Wšedny blušć (Hedera helix) jo rostlina ze swójźby aralijowych rostlinow.
Wopis
wobźěłaśWšedny blušć jo lězecy kerk, kótaryž dośěgnjo wusokosć wót 0,5 až do 20 m.
Łopjena
wobźěłaśŁopjena eksistěruju we dwěma formoma. Łopjena njekwiśecych pšuśikow (primarne, sćinowe łopjena) su 3-rožkaśe až do 5-rožkaśe lapate. Łopjena kwiśecych pšuśikow (sekundarne, swětłowe łopjena) su owalne-lancetojte. Wše łopjena su pśecej zelene.
Kwiśonki
wobźěłaśKwiśo wót septembra až do nowembra. Kwiśonki dośěgnu wjelikosć wót 5 mm a su zelene a 5-licbne, w połkulojtych wokołkach. Kwiśonkowe łopjeńka su lichotne.
Pśedmuske kwiśonki buchu w nazymje wót muchow a wósow woprošone.
Płody
wobźěłaśJagody su carne a kulojte. Jagody akle w slědujucym nalěśu zdrjaju. Wóni su gadowate a škóduju pśedewšym kóžu. Mimo togo rostlina wopśimjejo saponiny, kótarež su statkowne pśeśiwo dušatemu kašloju.
Stojnišćo
wobźěłaśWšedny blušć rosće w listowych měšanych lěsach a na skałach.
Rozšyrjenje
wobźěłaśWšedny blušć jo w srjejźnej, pódwjacornej a pódpołdnjowej Europje až do pódpołnocneje šyriny wót 60° rozšyrjony.
Nožki
wobźěłaś- ↑ Starosta: Dolnoserbsko-nimski słownik, Niedersorbisch-deutsches Wörterbuch, Bautzen 1999, ISBN 3-7420-1096-4, bok 76
- ↑ W internetowem słowniku: Efeu
Žrědła
wobźěłaś- Rothmaler, W. et al.: Exkursionsflora von Deutschland, Band 1-4, Spektrum Akademischer Verlag, Heidelberg, Berlin (2002) (nim.)
- Seidel/Eisenreich: BLV Bestimmungsbuch Blütenpflanzen, ISBN 3-405-13557-5, boka 226-227 (nim.)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, bok 428 (nim.)
- Strasburger, E. et al.: Lehrbuch der Botanik für Hochschulen. 35. Auflage, Spektrum Akademischer Verlag, Heidelberg, Berlin (2002) (nim.)
Eksterne wótkaze
wobźěłaś- ahaco.de (nim.)