Běła jedła
| |
| Běla jědla (Abies alba) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| pórěd: | Konifera (Coniferales) |
| swójźba: | Chójcowe rostliny (Pinaceae) |
| pódswójźba: | Abietoideae |
| rod: | Jedła[1][2] (Abies) |
| sekcija: | Abies |
| družyna: | Běła jedła |
| wědomnostne mě | |
| Abies alba | |
| Mill. (1768) | |
| Kórta | |
| |
| Rozšyrjenje běłeje jedle | |
Běła jedła (Abies alba) jo bom ze swójźby chójcowych rostlinow (Pinaceae).
Wopisanje wobźěłaś
Běła jedła jo bom, kótaryž dośěgnjo wusokosć wót 50 m.
Krona jo wusko kjaglojta. Wjeršk je pśi młodych bomach wótšy, pózdźej kulowaty.
Škóra jo gładka a swětłošera.
Jěgły wobźěłaś
Jěgły su pśecejzelene, płone, zgibujobne, na górnem boku błyšćece śamnozelene, sejźe zwětšego w dwěma rědoma a dośěgnu dłujkosć wót 1,2 až 3 cm. Jich dolny bok njaso dwa běłej paska. Mimo togo su prědku tupe abo zarěznjone.
Kwiśonkowy stołk wobźěłaś
Kwiśo wót maja až do junija. Žeński kwiśonkowy stołk jo zrownany. Muski kwiśonkowy stołk stoj na kóńcu gałuzow. Kwiśenje zachopi w starstwje wót 60-70 lět.
Šyški wobźěłaś
Šyški su zrownane a dośěgnu dłujkosć wót 10 až 16 cm. Pśi zdrjałosći na bomje rozpadnu.
Stojnišćo wobźěłaś
Rosćo w lěsach we wusokosćach mjaz 400 a 1000 m. Preferujo fryšne, chłodne, małokalkowate abo kalkowate zemje. Rostlina jo cuśniwa napśeśiwo zmarznjenju.
Rozšyrjenje wobźěłaś
Rostlina jo w górinach srjejźneje a pódpołdnjoweje Europy rozšyrjona.
Wužywanje wobźěłaś
Nožki wobźěłaś
- ↑ Starosta: Dolnoserbsko-nimski słownik, Niedersorbisch-deutsches Wörterbuch, Bautzen 1999, ISBN 3-7420-1096-4, bok 167
- ↑ W internetowem słowniku: Tanne
Žrědła wobźěłaś
- Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, bok 428 (nim.)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, bok 388 (nim.)
Eksterne wótkaze wobźěłaś
- Běła jedła. W: FloraWeb.de. (nim.)