Górski janowy krick
Górski janowy krick (Ribes alpinum)
systematika
Domena Eukaryoty
Swět Rostlinstwo
  Eudikotyledony
Jědrowe eudikotyledony
pórěd: (Saxifragales)
swójźba: Hendryškowe rostliny (Grossulariaceae)
rod: Janowy krick[1] (Ribes)
družyna: Górski janowy krick
wědomnostne mě
Ribes alpinum
L.
Wobźěłaś
p  d  w

Górski janowy krick (Ribes alpinum) jo kerk ze swójźby hendryškowych rostlinow (Grossulariaceae).

Górski janowy krick jo w lěśe zeleny, gusto roznogaśowany kerk, kótaryž dośěgnjo wusokosć wót 0,8 až do 1,5 (2) m. Rostlina jo zwětšego jadnorodnikojska.

Wurostki su gładke a swětłozelene abo swětłošere. Gałuzy njenjasu śernje. Škóra se wót staršych źělow w smužkach pušći.

Měnjate łopjena su wogonkate, tśilapate až pěślapate a gropnje zubate. Wóni stoje na krotkich wurostkach w gustych promjenjach a dośěgnu dłujkosć wót 2 až do 4 cm. Łopjency maju tśirožkatu až kulojtu wobcerbu a dośěgnu šyrokosć wót 3 až do 5 cm, su na górnem boku blěźe zelene, na dolnem boku pitśku błyšćece. Jich wogonki su załzojśe kósmate.

Kwiśo wót apryla až do maja. Styrilicbne abo pěślicbne kwiśonki su zelenojśe-žołte a dośěgnu wjelikosć wót 5 až do 9 mm. Muske kwiśonki stoje pó źaseśoch až pó tśiźasćoch w rownych, 2-3 cm dłujkich granach, mjaztym až žeńske kwiśonki stoje pó dwěma až pó pěśoch w rownych, krotšych granach. Kronowe łopjeńka su krotše ako keluškowe łopjeńka.

Jagody su kulowate, pśeswěśaśe cerwjene a njesłodnje słoźe. Płody se wokoło dnja swětego Jana wócerwjeniju.

Stojnišćo

wobźěłaś

Rosćo w górskich a žłobišćowych lěsach, na górskich ługowych łukach a w skalnych krickach. Ma lubjej wutkate, zwětšego kalkate zemje. Ale teke na śamnych stojnišćach rosćo.

Rozšyrjenje

wobźěłaś

Rostlina jo w pódpołnocnej a srjejźnej Europje, ale teke w pódpołnocnej a pódzajtšnej Aziji rozšyrjona, pśi comž w Alpach we wusokosćach wót 2000 m, na pódpołdnju až do pópołnocno-špańskich górinow, Apeninow, górinow Balkańskeje połkupy wustupujo.

Wužywanje

wobźěłaś

Kulturne sorty se za sajźenje žywych płotow wužywaju a pódla drogach sajźaju, dokulaž derje połchłodk a wótpłuny znjasu.

  1. W internetowem słowniku: Johannisbeerstrauch

« Górski janowy krick » w drugich wikimediskich projektach :