Toki Pona
Toki Pona („dobra rěc“) jo planowa rěc. Jeje mě źo wót pidginskego słowa toki (wót engelskego talk „powědaś“) a esperantorěcnego adjektiwa bona („dobry“).
Toki Pona | ||
awtor | Sonja Elen Kisa | |
lěto | 2001 | |
powědarje | wěcej ako 3.100 (2016) | |
znamjenja a klasifikacija | ||
---|---|---|
wósebnosći | Planowa rěc z jano 123 bazowymi słowami[1] | |
klasifikacija | ||
pismiki | łatyński alfabet | |
rěcne kody | ||
ISO 639-1: |
- | |
ISO 639-2: |
art (wósebne konstruěrowane rěcy) | |
ISO 639-3 (SIL): |
tok | |
Toś tu planowu rěc jo Kanadijaŕka Sonja Lang wuźěłała. Toki Pona jo była wót njeje w lěśe 2001 prědny raz online wózjawjona. Pó jeje woblicenju jo tuchylu swětodaloko nanejmjenjej 100 běžnych rěcnikow.[2][3]
Licby w Toki Pona su ekstremowy dopokaz za minimalistiski koncept toś teje planoweje rěcy. Howacej ako se by snaź wócakowaś mógł, njeeksistěruju žedne licbniki wót jadnogo až źaseś, na kótarychž pótom ceły licbnikowy system natwari. Jo se wědobnje togo wóstajał, aby wužyśe wětšych licbnikow póśěžyło, aby we mysli taoizma k jadnoremu wašnju myslenja se wrośał. Nagromadu eksistěruju - jolic se teke nulu źiwa – jano styri licbniki: 0, 1, 2 a 5.
Cyfra | Licbnik w Toki Pona | Nimski | Dolnoserbski |
---|---|---|---|
0 | ala | nichts | nic |
1 | wan | eins | jaden |
2 | tu | zwei | dwa |
3 | tu wan | zwei eins | dwa jaden |
4 | tu tu | zwei zwei | dwa dwa |
5 | luka | fünf | pěś |
6 | luka wan | fünf eins | pěś jaden |
7 | luka tu | fünf zwei | pěś dwa |
8 | luka tu wan | fünf zwei eins | pěś dwa jaden |
9 | luka tu tu | fünf zwei zwei | pěś dwa dwa |
10 | luka luka | fünf fünf | pěś pěś |
Wětše licbniki su hyšći komplikowano twarjobne, tak až se za cas rozgronje rady togo wóstaju. Na pś. licbnik 17 se groni „luka luka luka tu“ (= pěś pěś pěś dwa). „luka“ jo pśipódla gronjone teke słowo za ruku.
Natwar rěcy
wobźěłaśAlfabet
wobźěłaśLang oficialnje wužywa pismiki łatyńskego alfabeta aby rěc reprezentěrowała,[4] z gódnosćami kótarež se reprezentěruju w IPA: p, t, k, s, m, n, l, j, w, a, e, i, o, a u. (To groni, j klincy ako engelski y, a wokale su ako w Špańšćinje.)
Wjelike pismiki se jano wužywaju za wósobowe a městne mjenja (glědaj dołojce), nic za prědne słowo sady. To groni, wóni markěruju cuze słowa, nigdy 120 Toki Pona korjenjow.[5]
Małko entuziastow su druge pisma za wužyśe w Toki Pona adaptěrowali: Korejański hangul[6], Tengwar[7], a sajźbu logogramow wzatu z Unicode, a originalna abugida.
Fonetika
wobźěłaśAlfabet wót Toki Pona jo na 14 pismikow wobgranicowany. Eksistěrujo pěś wokalow a, e, i, o a u a źewjeś konsonantow j, k, l, m, n, p, s, t a w. Prědna złožka słowa se pśizukujo;[8] nazukowym wokalom se móžo opcionalnje glotalny kluzil zachopinaś.[9] Njeeksistěruju diftongi abo dłujke wokale, daniž konsonantowe kupki, daniž ton.
Konsonanty | Labial | Coronal | Dorsalny |
---|---|---|---|
Nazal | m | n | |
Kluzil | p | t | k |
Frikatiwny | s | ||
Aproksimant | w | l | j |
Pódla wugronjenja pismikow resp. słowow jo jadnore pšawidło:
- Wše wokale se pśecej dłujko wugranjaju (kaž pśi nimskem słowje Hase, Mond abo Hut)
- Wše konsonanty se pó zukach dokładnje wugranjaju a wóstanu z tym zukowje njepśeměnjone (na rozdźěl wót nimšćiny abo engelšćiny)
Formowanje złožkow wót Tokipona jo pódobne japańšćinje. Złožki se zestaja pśecej z jadnym konsonantom a jadnym wokalom, z wuwześim prědneje złožki słowa, kótaraž móžo teke jano z jadnogo wokala zestajiś, a slědneje, na kótaryž se pśidatnje n powjesyś móžo. Pśikład: „o“ (ho), „ala“ (nic, nje-), „ken“ (móc), „kule“ (barwa). Tu wše móžne złožki:
Złožki | Pśispomnjeśa | ||||
---|---|---|---|---|---|
a | e | i | o | u | Złožka 'u' móžo kulowata abo njekulowata byś. |
ka | ke | ki | ko | ku | |
sa | se | si | so | su | |
ta | te | to | tu | Złožka 'ti' by z 'si' zaměnjowaś mógła. | |
na | ne | ni | no | nu | |
pa | pe | pi | po | pu | |
ma | me | mi | mo | mu | |
ja | jo | jo | ju | Złožka 'ji' se wugibujo dla pódobnosći k 'i'. | |
la | le | li | lo | lu | |
wa | we | wi | Złožce 'wu' a 'wo' felujotej dla jeju pódobnosćowu k 'u' a 'o'. | ||
n | Na kóńcu złožki. |
Cestosć fonemow
wobźěłaśAnalyza tekstow z 10.000 pismikami w Toki Pona slědujuce proporcije za fonemy wót Toki Pona pśinjaso:
0.172 a 0.148 i 0.116 n 0.102 l 0.077 o 0.074 e 0.051 k 0.046 t 0.044 m 0.041 s 0.037 p 0.032 u 0.030 j 0.028 w
Alofonija
wobźěłaśNazal na kóńcu złožki se móžo ako někaki nazalny konsonant wugranja, lěcrownož jo normalnje, asimilěrowaś na slědujucy konsonant. To groni, typiski se stanjo ako [n] pśed /t/ abo /s/, ako [m] pśed /p/, ako [ŋ] pśed /k/, a ako [ɲ] pśed /j/.
Jeje małkego fonemowego inwentara dla - Toki Pona dowóli wjele alofoniskich wariacijow. Na pś., /p t k/ se móžo wugranjaś ako [b d ɡ] ale teke ako [p t k], /s/ ako [z] abo [ʃ] ale teke ako [s], /l/ ako [ɾ] ale teke ako [l], a wokale mógu byś pak dłujke abo krotke.[5] Pak jeje zukowy inwentar pak phonotactics (patterns móžnych zukowych kombinacijow) se mógu namakaś w majoriśe cłowjekowych rěcow. Na pś., */ji, wu, wo/ teke su njemóžne w Korejańšćinje, kótarež jo pśigódne jolic se pišo Toki Pona w Hangulu, kótaryž njebu žedne wašnje měł, pisaś take złožki (glědaj dołojce).
Gramatiska struktura a słowoskład
wobźěłaśTypologiski Tokipona jo izolěrujuca rěc (pó jadnom morfemje w jadnom słowje). Jeje stawny słowoslěd jo subjekt-werb-objekt. Role wšakich słowow w saźe se rozeznawa pśez sadowóźělowy źělak „la“ (kótaryž kóńcy adwerbowy komplement), „li“ (źěla subjekt wót werba), a „e“ (akuzatiwna prepozicija). Modificěrujucy (adwerby a adjektiwy) slěduju modificěrowanemu słowu, mimo adwerbialnych pódsadow, kótarež stoje pśed modificěrowaneju głowneju sadu, rozdźělone wót jeje pśez „la“.
Nejmjeńše słowa se wužywaju we wšakich rolach, kaž werb, substantiw, adjektiw. Samo prepozicija ma teke werbowe a/abo substantiwowe wužyśa, na pś. „tawa“ = „k“ abo „hyś“.
Pronomeny
wobźěłaśBazowe jadnotne pronomeny su „mi, sina, ona, ni“ = „ja, ty, wón/wóna/wóno, ten/to“. Druge pronomeny se formuju pśez pśidaśe wót „mute“ (= „wjele“), toś „mi mute“ = „my“, „sina mute“ = „wy“, atd. Słowo „jan“ (= „cłowjek, wósoba“) teke móžo rolu měś kaž njedefiněrowany pronomen kaž esperantorěcne słowo „oni“, a „ijo“ („wěc“) kaž esperantorěcne słowo „io“ (serbski „něco“).
Jolic se pronomen „mi“ abo „sina“ ako subjekt sady wužywa, pótom se partikla „li“ njewužywa, aby subjekt wót predikata źělił.
Słowoskład
wobźěłaśToki Pona wujźo z zakładnym słowoskładom wót jano 123 słowow[1]. Toś te słowa su mimo togo hyšći zwětšego wjelgin krotke źaržane, a póchadaju pśedewšym ze slědujucych rěcow:
- Engelšćina
- Tokpisinšćina
- Finšćina
- Georgišćina
- Nižozemšćina
- Akadiska francojšćina
- Esperanto
- Chorwatšćina
- Chinšćina (Normowa chinšćina a Kantonesišćina)
W Toki Pona se wjele zestajanych syntagmow wužywaju, dokulaž wopšawdna kompozicija njeeksistěrujo.
- „kili suwi jelo“ = „banana“ (pó słowje: płod słodki žołty, toś „žołty słodki płod“, engelski yellow fruit)[2][3]
- „pan pi sike mama waso“ = „wafla“ (pó słowje: trajdowy produkt, wót, koło, maśerne, ptaška; toś „jajowy mlinc“, engelski cereal-grain-product of bird maternal round-things).[2][3]
Źěle śěła
wobźěłaśSłowa za źěle śěła su (Glědaj, až słowa bźez nožki stoje we wšych žrědłach.):
- lawa (głowa)
- luka (ruka)
- palisa luka (palc)[11]
- insa (brjuch)
- noka (noga)
- palisa lili noka (nozyny palc)[11]
- poka (kłud)[10]
- sinpin (gruź, žywot, brjuch, woblico)[10][12]
- monsi (slědk)[10][12]
- selo (kóža)[10][12]
Dobru lisćinu móžoš w nimskorěcnem kursu namakaś.[10] Jolic maš lubjej informacije z wobrazom, glědaj do zwobrazowanego kursa w engelšćinje.[12]
Barwy
wobźěłaśRěc rozeznawa z pomocu bazowych słowow jano 5 barwow: „walo“ (běły), „pimeja“ (carny), „loje“ (cerwjeny), „laso“ (módry), „jelo“ (žołty). Druge barwy se mógu zwuraznjowaś pśez zestajane syntagmy (njeeksistěruju zestajane słowa), na pś. „laso jelo“ = „žołtomódry, zeleny“.[13]
Aby dwójobarwnu wěc pomjenjował, pótrjebujomy słowje „en“ a „pi“.
- „len pi loje en laso“ = „drastwa w cerwjenej a módrej“ („loje laso“ wóznamjenja „lila“!)
Licbniki
wobźěłaśToki Pona ma jano pěś bazowych licbnikow, kótarež pśecej pó pótrjefjonem substantiwje stoje. A to:[14]
- „ala“ = „nul, nje-“
- „wan“ = „jaden“
- „tu“ = „dwa“
- „sike tu“ = „dwě bali“
- „mute“ = „někotare, wjele“
- „mi mute“ = „my, nas“
- „ale“ = „wšo, wše“
Cłowjeki, kótarež se kśě pitśku dokładnjej zwuraznjaś, mógu teke dalše słowa, kaž na pś. „luka“ = „ruka“ ako licbniki wužywaś.[15] Mimo togo se mógu zestajane syntagmy za to wužywaś, na pś.
- „tu tu“ = „styri“
- „luka wan“ = „šesć“
- „luka tu“ = „sedym“
- „luka luka“ = „źaseś“
- „luka luka wan“ = „jadnasćo“.
Mimo togo w toś tej šemje „mute“ wóznamjenja 20 a „ale“ 100. Na pś.
- „mute mute luka“ = „45“
- „ale ale wan“ = „201“.
Za twórjenje ordinalnych licbnikow se słowo „nanpa“ wužywa.
- „jan pi nanpa wan“ = „prědna wósoba“.
- „meli mi pi nanpa wan li jo e luka suli.“ = „mója prědna pśijaśelka jo měła wjelikej ruce.“
Nowe słowa
wobźěłaśNowe słowa su hyšći małke: „pan“ = „trajdowy produkt (pšenica, rajs, rožka)“ (engelski cereal-grain product (wheat, rice, corn)).[2][3] Za „wiki“ něnto se móžo „esun“ wužywaś, kótarež póchada z Akanšćiny, wót słowa „edwamu“ [edʒum] = „na wikach“, z „dwa“ [dʒwa] = „wiki“.
Zestarjone słowa
wobźěłaśNěkotare słowa, kótarež se w starych tekstach jawje, su něnto zestarjone.[16] Słowo „iki“ (něnto „ona“ = „wón, wóna, wóno, wóni“) jo było drugemu słowu pśeliš pódobne, a to „ike“ = „zły“.
Tśi słowa „leko“ („blok, schód“), „kan“ („z“, něnto „poka“), a „pata“ („bratš, sotša“, něnto „jan sama“) buchu bźez nowych narownanjow wótwónoźone.
Swójske mjenja a cuzorěcne póžyconki
wobźěłaśSwójske mjenja a druge cuzorěcne póžyconki pśecej su adjektiwy, nic samostatne słowa. Na pś. „jan Sonja“: pó słowje, „cłowjek Sonja“, (esperantorěcnje) „ulo Sonja“.
Pšawopis
wobźěłaśWše słowa se konsekwentnje małko pišu, samo jolic wóni na zachopjeńku sady stoje. Jano pśi „njeoficielnych słowach“, kótarež słowoskładoju wót Toki Pona njewuskócyju, toś swójske mjenja wósobow, ale teke geografiske a cuzorěcne wóznamjenjenja, jo wjelike pisanje dowólone.
Twaŕ sadow
wobźěłaśW Toki Pona eksistěruju kaž w dolnoserbšćinje słowne družyny substantiw, werb, adjektiw, adwerb, konjunkcija a prepozicija. Aby słowoskład pak weto małko źaržaś, se w Toki Pona slědujuce zrědowanje nałožuju:
Toki Pona | Nimski | Dolnoserbski |
---|---|---|
mi suli. | Ich bin groß. Ich war groß. Ich werde groß sein. Ich bin wichtig. Ich war wichtig. Ich werde wichtig sein. |
Som wjeliki. Som wjeliki był. Budu wjeliki byś. Som wažny. Som wažny był. Budu wažny byś. |
- Kužde słowo wobsejźi młogolicbne denotacije. Tak wóznamjenja słowo „suli“ nic jano „wjeliki“ abo „dłujki“, ale teke „wažny“. Słowna abo pozicija sadowych cłonkow jo pśez to cesto rozsudna za korektne wóznam wěstego słowa.
- Pśez kombinacije wšakich słowow bywaju pśidatne wóznamjenjenja zbytne. Tak se wugranja zapśimjeśe „wopor“, pśez to až se słowje „jan“ („cłowjek“) a „pakala“ („zranjony“) k „jan pakala“ zwězujo. Licba słownych kombinacijow jo tak zawěsće njewobgranicowana.
- Njeeksistěrujo žeden genus, kazus abo numerus (kaž pó zwuconej wašni w izolěrowanych rěcach)
- Tež njeeksistěrujo žedna konjugacija abo deklinacija
- Wótpowědnik za słowo „byś“ kompletnje felujo, a pśez to teke wšykne casowe formy. Sada móžo togodla pśitomnosć, zajźonosć abo pśichod wopisowaś (glědaj tabelu)
Jadnora sada se zestaj ze jadnogo subjekta a jadnogo werba abo adjektiwa, toś na pś. „mi awen.“ = „Ja cakam.“, ale teke „My cakamy.“ Aby pak teke wěcej komplikowane a kompleksowe sady za pśisłucharja abo cytarja rozymliwe był, buchu styri „pomocne słowa“ do sadow zawězowali. Pśez to jo móžno, subjekty, objekty, rozdźělne werby ale teke adjektiwy a adwerby mjaz sobu rozeznawaś:
- Wěcej direktnych objektow: „mi moku e kili e telo.“ = „ja jěm płody a piju wódu“ Słowko „e“ tu pokazujo, až „kili“ a „telo“ direktnej objekta stej a k werboju „moku“ słušatej
- Wěcej werbow: „waso li lukin li moku.“ = „Ptašk glěda a jě.“ Słowko „li“ pśi tom wujasnjujo, až se wobej werba „lukin“ a „moku“ na samski subjekt „waso“ póśegujotej
- Kombinacije wót substantiwow a adjektiwow: „jan pi pona lukin.“ = „Derje wuglědajucy cłowjek.“ Bźez słowka „pi“, by sada „Kukajucy pśijaśel.“ wóznamjenjował, dokulaž „jan pona“ wóznamjenja „pśijaśel“ a „lukin“ ako adjektiw slědujo.
- Adwerbialny kontekst: „tenpo ni la mi lape“ „něnto spim“. Na kóńcu adwerbialnego konteksta musy partikla „la“ stojaś. Mimo togo cełk stoj pśed subjektom sady. Gromadu ze słowom „ken“ ma wóznam „snaź“, na pś. „ken la jan Lisa li moku e suwi.“ = „snaź Lisa jo jěła słodkosć.“ Pśed partiklu la teke móžo ceła sada stojaś. Pótom ma wóznam „jolic“, na pś. „mi lape la ali li pona.“ = „jolic spim, wšo jo dobre.“
- Teke w pšašanju pó starstwje se partikla „la“ jawi: „tenpo pi mute seme la sina sike e suno?“ = (pó słowje: „Kak cesto sy słyńco wobkružył?“) „Kak sy stary?“ Wótegrono se pó slědujucej šemje twóri: „tenpo mute wan[15] la mi sike e suno.“ = (pó słowje: „20+1=jadenadwaźasća razow som słyńco wobkružył.“) „Som jadenadwaźasća lět stary.“
Słowka „e“, „la“, „li“ a „pi“ žeden swójski wóznam njamaju. Wóni maju jano zajźowaś, až pśi kompleksowych sadach se njedorozměśa pódawaju. Dokulaž to jo njewšedne znamje planoweje rěcy Toki Pona, wužyśe toś tych styri „pomocnych słowow“ na zachopjeńku zawěsće pitśku zwucenja pótrěbne.
Za negaciju se partikla „ala“ wužywa.
- Normalnje partikla „ala“ slědujo pó werbje. „mi lape ala.“ = , „njespim.“
- Pśi modalnem werbje wóna jomu slědujo. „mi wile ala lape.“ = „ja njok spaś.“
- Ale se móžo teke ako subjekt abo objekt wužywaś. Pótom ma wóznam „nic“, na pś. „ala li jaki“ „nic jo njerěšne.“ Glědaj, až se njamóžo ze słowom „ijo“ kombiněrowaś.
- Partikla „ala“ se teke za wariantu pšašanja wužywa. „sina jo ala jo e tomo?“ = „maš dom?“ Pśi tom se werb pódwójujo. W pozitiwnem wótegronje se jano werb wóspjetujo: „jo“, mjaztym až w negatiwnem wótegronje werb z partiklu „ala“ se jawi: „jo ala“.
Za pšašanja z wopšawdnym pšašańskim słowom se „seme“ wužywa. Wóno móžo „chto“ abo „co“ wóznamjenjowaś.
- Wóno ako subjekt na zachopjeńku sady stoj. „seme li moku e kili mi?“ = „chto jo jěł mój płod?“
- Wóno ako objekt pó partikli „e“ abo pó werbje stoj. „sina lukin e seme?„ = „co glědaš?“
- Pó słowje „lon“ ma wóznam „źo?“. „pipi lon seme?“ = „źo jo bruk?“
- Pó słowje „tan“ ma wóznam „wótkul?“ abo „cogodla?“. „sina moku e suwi tan seme?„ = „cogodla sy jěł słodkosć?“
- Aby pó wósobje pšašało, słowo „jan“ pśed „seme“ stoj. Cełk ako subjekt prědku stoj. „jan seme moku e suwi?“ = „chto jě słodkosć?“ Cełk ako objekt pó werbje stoj. „sina lukin e jan seme?“ = „kogo wiźiš?“
- Pó drugich substantiwach ma wóznam „kótary?“. „ma seme li pona tawa sina?“ = „kótare kraje maš rad?“ „sina kama tan ma seme?“ = „z kótarego kraja pśiźoš?“
Tekstowe pśikłady
wobźěłaśWóścenas
wobźěłaśAko tekstowy pśikład se tu Wóścenas w Toki Pona pokaza:
mama pi mi mute o,
sina lon sewi kon.
nimi sina o sewi en pona.
ma sina o kama.
jan o pali e wile sina en lon sewi kon en lon ma.
sina o pana lon tenpo suno ni e moku tawa mi.
o weka e pali ike mi, sama la mi weka e pali ike pi jan ante.
o pana ala e wile ike tawa mi.
o awen e mi weka tan ike.
ni li nasin.
Lěpšyny a njelěpšyny
wobźěłaśWětša lěpšyna wót Toki Pona jo krotki cas za wuknjenje. Pśez pšawidłowne zwucowanje jo móžno, Toki Pona južo pó jadnom mjasecu z jogo 118 zakładnymi wokablami a jogo gramatiskimi pšawidłami wobkněžyś.
Słowo | Toki pona | Pśepisowanje |
---|---|---|
alkohol | telo nasa | błudna wóda |
póstola | supa lape | spańska płonina |
pśijaśel | jan pona | dobra wósoba |
geologija | sona ma | zemska wěda |
źowćo | meli lili | małka žona |
wjasoły | pilin pona | derje cuśiwy |
gósćeńc, restaurant | tomo moku | jědny dom |
wucyś | pana e sona | wědu daś |
wuknuś | kama sona | wěźecy bywaś |
gdy? | tenpo seme | kótary cas? |
Njelěpšyna jo, až słowoskład wót Toki Pona źe za wšedne rozgrona zwětšego dosega, se za fachowe rozgrona pak skerjej mjenjej góźe, dokulaž se 118 zakładnych słowow pśi tom wjelgin spěšnje k dłujkim a pó źělach lubowólnym słownym kombinacijam nakopiju, kótarež se dla jich wěcejwoznamowosća lěbda k tomu wužywaś mógu, fachowje wutrjefnje a njemokato wopisowaś (mysl na zapśimjeśa kaž „dichtunga cylindrojskeje głowy“ a „nacionalny socializm“). Teke ceste, eksaktne wužyśe wót licbnikow wušej 20 se góźi z Toki Pona jano relatiwnje śěžko zwopšawdnjowaś, natśěgatego twórjenja dla. Pśi wužyśa toś teje planoweje rěcy se wobgranicujo pśi wjelikich licbach pak wědobnje a zekšěto na pśepisowanje „wjele“.
Glědaj teke
wobźěłaśNožki
wobźěłaś- ↑ 1,0 1,1 Kategorija słowow w oficielnem wikiju (eng.)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Siobhan Roberts:Canadian has people talking about lingo she created, The Globe and Mail. 9 July 2007. Abgerufen am 27. junija 2013.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Siobhan Roberts:Canadian has people talking about lingo she created, The Globe and Mail. 9 July 2007. Abgerufen am 22. januara 2012.
- ↑ Toki Pona: the simple language of good
- ↑ 5,0 5,1 Knight, Bryant (jan Pije). Lesson 2. The o kama sona e toki pona! Language Course. Retrieved on 2007-07-20.
- ↑ Korean Hangul
- ↑ Tengwar
- ↑ Toki Pona: kalama / zwuki
- ↑ Toki Pona: toki musi pimeja pi jan lili / dark teenage poetry / malluma adoleskanta poezio/ poezija
- ↑ 10,00 10,01 10,02 10,03 10,04 10,05 10,06 10,07 10,08 10,09 10,10 Kurs wó Toki Pona, bok 41 (nim.)
- ↑ 11,00 11,01 11,02 11,03 11,04 11,05 11,06 11,07 11,08 11,09 11,10 Lisćina na oficielnem boku (eng.)
- ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 12,5 12,6 12,7 Zwobrazowany kurs wó Toki Pona, boka 19-20 (eng.)
- ↑ Nastawk wó barwach na oficielnem boku (eng.)
- ↑ Lisćina bazowych licbnikow na oficielnem boku (eng.)
- ↑ 15,0 15,1 Lisćina pśidatnych licbnikow (eng.)
- ↑ Lisćina zestarjonych słowow (eng.)
Wótkaze
wobźěłaś- Wikia li toki pona — se we Wikia wudaśe lichotneje encyklopedija w rěcy Tokipona wuwijo.
- Oficielne websedło z wokablowymi lisćinami
- Nimske websedło wó Toki Pona
- Wiki-encyklopedija w Toki Pona (prjedawša Wikipedija)
- Nastawk wó Toki Pona w The Globe and Mail, Kanady nejwětšy nacionalny źenik
- Rusojski Fernsehshow wó planowych rěcach (Toki Pona bu wót 9:22 až 13:41 wobjadnowana).
- Toki-Pona-nastawk w serbiskem casopisu
- Nastawk wó spěšnem myslenju w znatym rusojskem casopisu Computerra z wjacorymi wótrězkami wó Toki Pona
- Lisćina sadow
Mjazynarodowe pomocne rěcy
Basic English • Esperanto • Ido • Interlingua • Interlingue-Occidental • Lingua Franca Nova • Lojban • Mjazysłowjańšćina • Novial • Volapük
Logiske a filozofiske rěcy
láadan • loglan • lojban • ro • Toki Pona
Rěcy fiktiwnych swětow a luźi
Rěcy Srjejźozemje • Pódpołnocnosłowjańske rěcy
aurebesh • brithenig • enochianska • klingonšćina • nadsat • nowomowa • simska • Starsza Mowa • wenedyk • wysokoislandšćina
Rěcne gry
damin • louchébem • swinska łatyńska • verlan • socceranto