Wino

Wino jo alkoholiski napoj ze z droždźejami pśeźěłaneje mězgi winowych jagodow. Jagody rostu w granjatych kisćach na winowem pšuśe. Toś te póchadaju zwětšego wót europskego dobrego winowego krja (Vitis vinifera subsp. vinifera), kótaryž pak njejo rezistentny pśeśiwo winowej šmicy. Togodla se na druge družyny, kaž na pś. brjogowy winowy keŕ (Vitis riparia, nimski Uferrebe), Vitis rupestris, kalkowy winowy keŕ (Vitis berlandieri, nimski Kalk-Rebe) a jich hybridy našćěpi.

głažk cerwjenego wina

głažk běłego wina

Kuždolětna konsumcija wina w litrach na wósobu:

██ pód 1

██ 1 až do 7

██ 7 až do 15

██ 15 až do 30

██ wušej 30

Etymologija

„Wino“ jo klasiske drogowańske słowo, kótarež jo było w cełem mediteranem rumje rozšyrjone. Arabske wayn, łatyńske vinum, grichiske οἶνος [oínos] resp. *ϝοῖνος [woínos] – wót myk. wo-no – su jaden z drugim pśiswójźbne, bźez togo až se móžo konkludowaś, z kótareje rěcy originalnje póchada. Nejskerjej se móžo pódobny póśěg k georgiskemu słowu ღვინო [ghwino] měniś.

Wusokonimske słowo Wein, starowusokonimske wîn abo winam, francojske słowo vin a engelske słowo wine su wše z łatyńskego słowa vinum wupóžycone. Teke waliziske słowo gwin ale teke irske fion su samskego póchada. To se pśez fakt wujasni, až Germany ale teke Kelty su prědny raz pśez Romarjow we wětšem rozměrje z winje do dotyknjenja pśišli a z tym łatyńske słowo pśewzeli.

Pśez pózdźejše wikowańske póśěgi se dosta zapśimjeśe wina wót Germanow až do Słowjanow (glědaj serbske zapśimjeśe wino a rusojske słowo vinó) a až do Baltow, pśi comž na pś. w Litawskej zapśimjeśe vynas a w Letiskej słowo vins stej znatej.

Glědaj teke

 Commons: Wine – Zběrka wobrazow, widejow a audio-datajow

• winowa jagoda (płod)
• winowa grana (płodnistwo)
• winowy keŕ (rod)
  • winowy pšut (družyna)
    • dobry winowy keŕ (nejwažnjejša póddružyna)