Akuzatiw

Akuzatiw (wót łatyńskego accūsātum) jo gramatiski pad, kótaryž direktny objekt w nominatiwnych rěcach wugroni.

W akuzatiwje stoj objekt transitiwnych werbow, mjaztym až se pśi intransitiwnych werbach drugi pad za objekt jawi abo žeden objekt njejawi.

W serbšćinje

W serbšćinje akuzatiw se jano pśi singularnych žeńskich substantiwach twardego skłonjowanja wót nominatiwa rozeznawa. Pśi žywych muskich substantiwach w singularje ma samsku formu kaž genitiw.

• Warim pólewanku. (singularny žeński substantiw)
• Wiźim nana. (singularny muski substantiw, wósoba)
• Słyšym ptaška. (singularny muski substantiw, zwěrje)
• Wiźim pólo. (singularny srjejźny substantiw)

W pluralu pśi wšych substantiwach z wuwześim muskich wósobow akuzatiw ma samsku kóńcowku kaž nominatiw. Pśi muskich wósobach ma samsku formu kaž genitiw, jolic pśed tym stoj numeral.

• Julija jě kulki. (pluraliski žeński substantiw)
• Fryco wiźi tśich nanow drugich wuknikow. (pluraliski muski substantiw, wósoba)
• Anja słyšy ptaški. (pluraliski muski substantiw, zwěrje)
• Stary bur wóra póla. (pluraliski srjejźny substantiw)

W nimšćinje

W nimšćinje akuzatiw se jano pśi singularnych maskulinych formach artikla a pśi pronomenje tśeśeje muskeje wósoby wót nominatiwa rozeznawa.

• Otto baut ein Haus. (Otto twari dom., singularny neutrum)
• Jule kocht die Suppe. (Julija wari pólewanku., singularny femininum)
• Fritz sieht einen Esel. (Frico wiźi wósoła., singularny maskulinum)
• Josef aß Äpfel. (Jozef jo jabłuka jěł̇., plural)

Wšak se zwětšego markěrowanje na substantiwje njestanjo, ale na artiklu. Jano małko maskulinumowych słowow ma rozdźěl mjazy nominatiwom a akuzatiwom.

• Jana sieht einen Raben. (Jana wiźi grampaka.)

Pó prepozicijach

Někotare prepozicije kněže akuzatiw.

• durch
• für
• gegen
• ohne
• um

Adwerbialny akuzatiw

Teke eksistěrujo adwerbialny akuzatiw, kótaryž traśe (1) abo smugu (2 a 3) wugroni. Wón se njemóžo pśez pronomen narownaś. Mimo togo se njepominaju wót werba a togodla samo móžo pśi werbach stojaś, kótarež pśistawk w akuzatiwje njamaju.

• Sie besucht ihn jeden Monat. (Wóna wopyta jogo kuždy mjasec, 1)
• Paul hat die Katze den ganzen Weg getragen. (Pawoł jo kócku cełu drogu njasł, 2)

Samo pśi pśeměnjenju do pasiwa zawóstanjo.

• Die Katze wurden den ganzen Weg getragen. (Kócka jo była cełu drogu njasona, 3)

Žrědła

• Glück, Helmut (Wud.): Metzler Lexikon Sprache. 1 nakład. J. B. Metzler'sche Verlagsbuchhandlung, Stuttgart 1993 (Zapisk Akkusativ, b. 20).  (nim.)

Pady